افعال ضعیف ← به افعالی گفته می شد که حرف آخرشان نا پایدار یا جزو اصوات بلند (و - ا - ی) بود .این افعال (ضعیف) در نشانه های صرفی با افعال مشدد یکی هستند و افعال ساده در نشانه های صرفی با افعال پوچ یکی هستند
افعال مشدد ← افعالی که حرف آخرشان مشدد و برای صرف آنها از شناسه های معلوم که در زیر میباشد استفاده می کنیم.
«حـَـطّ»
(قرار دادن)
افعال پوچ← افعالی هستند که حرف عین الفعل آنها یکی از حروف (و - ا - ی) می باشد و به این صورتی که در زیر مشاهده میکنید صرف می شوند.
در این قسمت شما با صرف افعال آشنا می شوید.
افعال عراقی دارای دو مرجع اصلی زمانی و چهار قسمت صرف فعلی هستند .
* مراجع اصلی زمان ← افعال ماضی و مضارع (مستقبل) هستند که باقی زمانها از این دو زمان اصلی گرفته می شوند
* صرف افعال ← دارای چهار نوع به عبارت زیر می باشد:
1. افعال با قاعده ← افعالی هستند که با حروف صدادار کوتاه (ــَــ) یا (ـــِــ) یا (ـــُــ) در عین الفعل تاثیر می گذارند.
2. افعال پوچ (hollow) ← افعالی که حروف (وای) در عین الفعل آنها تاثیر می گذارند.
3. افعال مشدد← افعالی هستند که حرف آخر آنها مشدد است.
4. افعال ضعیف ← افعالی که حروف (وای) در حرف آخر آنها تاثیر می گذارد.
همانطور که در بخش قبلی گفتیم لغاتی را با اضافه کردن «چی» و «چیّة» می توان برای ساختن یک اسم شغل درست کرد اما علاوه بر آن شما می توانید با اضافه کردن لغت «أبو» به معنای «پدر» یا در موارد بسیار کم از «أُم» به معنای «مادر» برای ساختن اسامی حرفه و شغل استفاده کنید.
مثال: ما نمی توانیم بگوییم: «بریدچی» زیرا از این قاعده پیروی نمی کند ولی میتوانید با گفتن «أبو البرید» یعنی «نامه رسان» مفهوم خود را به شکل صحیح برسانید.
نکته: این مباحث دارای قواعد خاصی نیستند و تمامی این ها را برای اطلاعات عمومی استفاده می کنیم البته شما می توانید از ذیکشنری هایی که دراختیارتان گذاشتیم در این رابطه استفاده کنید.
زبان عراقی دارای اسامی زیادی هست که به حرفه و شغل رجوع می کند و این اسامی با اضافه کردن پیشوند های از قبیل «چی» برای مفردات و «چیّة» برای جمع باعث تفکیک این اسامی از اسامی دیگر می شود.
مثال: چایچی (مفرد) چایچیّة (جمع) یعنی :چای ریز یا چایچی
کلمه «أکو» به معنای «وجود داشتن» می باشد که در جملات عراقی زبانان وجود دارد و ممکن است این لغت را از زبان آنان بسیار بشنوید این لغت محدودیتی برای اسامی (جمع - مفرد - مونث - مذکر و ...) ندارد و در در جایی که لازم باشد می آید و برای گفتن حالت منفی آن می توانید از لغت «ماکو» که همان «م + أکو» می باشد استفاده کنید به مثال های زیر دقت کنید:
حرف اضافه «ب» یا «بـِ _» به معنای « با - توسط - همراه - در» می باشد .
اگر اسمی با «إلـ » آید از «بـِ » استفاده می کنیم و اگر این طور نبود از «ب» استفاده میکنیم .
به مثال های زیر دقت کنید
هو سافر ب قطار ← او با قطاری رفت (با قطار نا مشخص)
هو سافر بالقطار ← او با قطار رفت (با قطار مشخص)
به دیگر مثال ها دقت کنید
هو ب فندق ← او در هتلی است
هو بالفندق ← او در هتل است
خیلی ها با این حرف اضافه آشنا هستند و خیلی جاها آن را دیده اند و خوانده اند اما این جا مطلب یک ذره ای فرق می کند. این حرف اضافه را در زبان عربی به معنای «با» می شناسیم اما زمانی که حرف اضافه «مَعَ» را با ضمایر مفعولی یکی کنیم معنی دیگری می دهد
توجه کنید!
متکلم ها
معی ma9ii← دارم (با خودم)
معانا ma9aanaa← داریم ( با خودمان)
غایب ها
معا ma9aa ← دارد (با خودش) مذکر
معاها ma9aaha ← دارد (باخودش) مونث
معاهم ma9aahom ← دارند
مخاطب ها
معک ma9ak← داری (با خودت) مذکر
معچ ma9ich ← داری(باخودت) مونث
معکم ma9akom ← دارید (باخودتان)
اما یک نکته مهم این که از این «حرف اضافه» به عنوان فعل «داشتن» هر جایی نمی توان استفاده کرد
اگر دقت کرده باشید در کنار افعال پرانتزی باز کرده ام و ضمایر انعکاسی را در آنها نوشته ام به این خاطر که از این فعل زمانی استفاده می شود که چیزی یا شی یا حتی کسی به صورت مستقل وجود دارد.
مثال ← معی خریطة إلکربلاء ← نقشه کربلا را (با خودم) دارم
یعنی این که «خریطة» (نقشه) وجودی مستقل برای خود دارد.
