بخش اصلی و مهم قیود زمان در لهجه عراقی به قرار زیر می باشد:
گذشته (الماضی)
دیروز البارحة / مبارح شفته البارح بالسوگ. (دیروز در بازار او را دیدم)
پریروز اول البارحة شفته اول البارحة بالسوگ.
هفته گذشته الاسبوع الفات*
ماه گذشته الشَهَر الفات*
سال گذشته السنة الفاتت*
* ممکن است از «الماضی» و «الماضیة» هم استفاده شود...
حال (الحاضر)
امروز الیوم شفته الیوم بالسوگ.
این هفته هذا الاسبوع
این ماه هذا الشَهَر
امسال هذی السنة
آینده (المستقبل)
فردا باچـِـر
پس فردا عُگــُب باچـر رح اشوفه عگب باچر.
هفته آینده لاسبوع الجای
ماه آینده الشَهَر الجای
سال آینده السنة لجایة
البته قیود دیگری هم وجود دارند مانند :
هسة (الان)
استـَوّة – توّی – توّة (تازه – بلافاصله)
لیهسة (تا الان)
بعده (هنوز) : البته از این کلمه بصورت دیگری هم استفاده می شود که آن را با ضمیر متصل می آورند
بَعَد + ضمایر متصل »»»»»» هنوز بَعَدنی ما رایح للبیت. (هنوز به خانه نرفته ام.)
و از این قبیل قیود که در بخشهای بعدی با آنها بیشتر آشنا می شوید.
