حوار فی المطب

1⃣تطّوطَح،،،اِشْبیک اِنت؟؟ دایِخْ؟

(  تِلو تِلو میخوری،چِتِه؟؟ گیجی؟)

2⃣ای،،رَأسی یِدوخْ

( آره،  سَرَمْ  گیجْ میرِه!)

1⃣: خَلّی، اَخُذْ ضَغْطَک،،،،ضَغطَک نازِلْ،،ترید  لَک مُغَذّی

( بِزارْ فِشارِتُ بِگیرم،،فشارت پایینه،،،سُرُمْ لازم داری)

2⃣دکتور،،،هَم اِکتَبِتْ لی  اِبَر؟؟ آنی اَخاف مِن الاِبرَه

( دکتر،،،بَرامْ آمْپولْ  هَم نِوِشْتی؟؟ من اَز آمپول میتَرْسَم!!)

1⃣لازِمْ  تِضرُبْ. اِبْرَه،،،مایِصیر، اَصلاً ماطیب،،اَکتِب  لَک  حُبوبْ،، یُومیَّه تِبْلَعْ  اِثنین،،، اَکید اُکُل  لَحَم  اَبْیَضْ 

( نِمیشه،،بایَد آمپول بِزَنی،وَگَرْ نَه. اَصلاً خوب نِمیشی،،،بَراتْ قُرصْ مینِِویسَم، روزی 2 تا بُخُورْ  حَتما هم گوشْتِ سِفیدْ بُخور) 

 

2⃣لحَم  اَبیضْ یعنی شِنو؟؟

( گوشت سِفیدْ یَعنی چی؟؟)

1⃣: اِنت ماتَدری؟؟ یعنی سِمَچ و دِجاج

( تو. نِمیدونی؟؟  یعنی ماهی وَ  مُرْغْ

حوار فی المطب

✳️بالمطب✳️

1⃣آنی سِنّی یوجَعنی

( مَن دَنْدونَمْ دَردْ میکُنِه)

2⃣تریدْ اَتِرْسَه؟

( میخایْ پُرِشْ کُنَمْ؟)

1⃣ای،تِرسه،،،لَحظه یا دکتور!

( بَله. پُرِشْ کُن،،یِکْ لَحظه صَبر کن دکتر!!)

2⃣شنو قَصدَکْ؟

( مَنْظورِتْ چیِه؟)

1⃣خلّینی اَفَکِّر!

( بِذارْ فِکر کُنم!!)

2⃣لازِم مِن قَبِلْ  اِتْفَکَّرْ،،،هِسِّه اَترِسَه؟؟؟

( بایَد اَزْ قَبل،فِکر میکَردی،،الان پُرِشْ کُنَمْ؟)

1⃣ لا ...شِلْعَه،،  اتخَلَّصْ  مِنَّه

(  نَه....بِکِشِشْ ، راحت میشم)

2⃣الحمدالله

( خُدا رو شُکرْ)

1⃣لیشْ تِگول الحمدالله؟

( چِرا میگی خُدا رو شکر؟)

2⃣لعَدْ (چا ) شَْگول؟؟ ماعِندی . وَکِت ْ. لازم  اَروحْ

( پَس چی بِگَمْ ؟ وَقتْ نَدارَمْ!! بایَدْ  بِرَمْ)

فی المستشفی

👨: عِندِک اَلَم؟؟ عندک. وِجَع؟؟

(  درد داری؟؟ جائیت درد میکنه؟؟)

 

👴: ای،اِهوایِه،دکتور

( بَله،،خِیْلی)

 

👨: وِین.ْ اِلْالَم؟؟

( کُجا درد میکُنِه؟)

 

👴: بَطْنی توجَعنی اهوایه

( شِکَمَم خیلی درد میکنه!)

 

مستشفی / بیمارستان

مستشفی / بیمارستان

فارسی : مطب

العربیة : العِیادَة

فارسی : چت شده - دردت چیه 

العربیة : إشبیک

فارسی : سرفه می کنم

العربیة : أگوح

هاالایام اصطلاح عراقی

. هــَـالأیــّـام  (hal ayyaam)  ← این روزا - امروزه 

هالأیام الدنیا حارة .                          (این روزا ، هوا گرمه)

هالأیام الدنیا غالیة .                           ( امروزه ، زندگی خرج داره)

ترا اصطلاح عراقی

تـــَـــرَا  (tara) ← (تصدیق و تأیید عملی)  حتماً - می دونید (که) - غیر اینصورت و...

لـَـتروح پاریس ، ترا هی غالیة هوایة.       (پاریس نرو ، چونکه مخارج سنگینی دارد.)

ترا ، بابل مو بعیدة من بغداد.                    (حتماً بابل از بغداد دور نیست.)

ترا ، بسمة تعرف قرایة و کتابة .             ( می دونید که ، بسمه خواندن و نوشتن میدونه.)

ترا ، أزعَل إذا ما إجیت.                         ( غیراینصورت ناراحت میشم اگر نیایید.)

لعد اصطلاح عراقی

لــَـعــَــد   (la9ad) ← خُب - پس - بنابراین - در اینصورت و ...

لـَـعــَـد تــِـعــتــِـقِــد های خوش فکرَة.        (بنابراین فکر میکنی این عقیده خوبیست.)

لــَـعــَـد ، لیش رحتو ل بابل؟                   ( پس چرا به بابل رفتید؟)

لَــعَــــد ، تعال زورنا باچر.                     ( در اینصورت ، فردا بیا به دیدارمان)

صفات تفضیلی و عالی در لهجه عراقی

صفات تفضیلی (برتر) : زمانی که بخواهیم دو چیز یا بیشتر را با همدیگر  مقایسه کنیم.

صفات عالی (برترین) : زمانی که بخواهیم برتری یک چیز را بر مجموعه ای بیان کنیم.

 صفت تفضیلی و عالی یکی می باشد اما کاربرد آنها در جمله متفاوت است.

ساختار:  صفت مطلق (ساده) ← « أفعَل»  ← صفت تفضیلی / عالی

چند مثال:

صفت مطلق                                 صفت تفضیلی / عالی

کـــــــَــــبیــــــــــــــــــــــــــــر (بزرگ)                      أکبــــــَـــر  (بزرگتر - بزرگترین)

صـــــــَــــــغیــــــــــــــــر   (کوچک)                 أصغر   (کوچکتر - کوچکترین)                

بــــــــــــــِـــــــــــــعیــــــد     (دور)                        أبعَد      (دور تر - دورترین)

طــــــــــِـــــــــویـــــل      ( بلند)                      أطول      (بلند تر - بلند ترین)

قـــــــــــَــــــصیــــر     (کوتاه)                       أقصر       (کوتاه تر - کوتاه ترین)

طــَــــــیِّـــــــــــــــــب  (خوب ، خوشمزه)       أطیَــــــب  (خوب تر / ترین - خوشمزه تر /ترین)

جِــــــــــــــدید      (نو ، جدید)                أجدد   ( نو تر /ترین - جدیدتر /ترین)

قــــــــــــَـــــــــــدیم       ( قدیمی ، مسن)        أقدم (قدیمی تر/ترین- مسن تر/ترین)

ســــــــــَـــــــــــریع       (تند – سریع)              أسرع   (تندتر/ترین- سریع تر/ترین)

بــــــــــَطــــــیء    (آهسته )                          أبطَـــــیء (abta)   (آهسته تر/ترین)

کـــــــــــــثیــــــر          ( زیاد )                         أکثـــــــر                     ( زیاد تر/ترین)

قـــــــــــلـــــــیل           ( کم)                           أقَل                        (کم تر/ترین)

رِخــــــــیص         (ارزان)                        أرخَص                   (ارزان تر/ترین)

غالــــــــی             (گران)                        أغلَی (aghla)         (گران تر/ترین)

 

در زبان عربی فصیح اسم تفضیل به دو دسته تقسیم می شود (مذکر – مونث) اما در لهجه عراقی برای صفات تفضیلی و عالی از اسم تفضیل (مذکر) استفاده می کنیم.

مثال:  کبیـــــر←(فصیح):  مذکر (أکبـــر) ، مونث(کُبـــــری) (عراقی): مذکر(أکبــــر)                                  

ساختار صفت تفضیلی :                        اسم تفضل +  مــــــــــــــــــــِــــــــــــــــــن

مثال:  حسن طــــــــــویل.                               (حسن بلند قد است.)

          محسن أطوَل مِن حسن.              (محسن از حسن بلندتر است.)

ساختار صفت عالی :              صفت عالی دارای سه حالت زیر می باشد

*  إلـــ  + اسم تفضیل :                  لیلا إلأکبـــــــــــــــــــــــــــــــر     (لیلا بزرگترین است)

* اسم تفضیل + إلـ + اسم جمع:    لیلا أکبــــــــــــــــــــر الـــــــــــبَنات  (لیلا بزرگترین دختر است)

* اسم تفضیل+ ضمایر جمع (هم – کم – نا):   لیلا   أکبــــــــــــــــــرهُم  (لیلا بزرگترین آنهاست)

 

بعضی از صفتها خاص هستند و از قاعدۀ اسم تفضیل که گفتیم پیروی نمی کنند

اما برای اینکه تبدیل به صفت تفضیلی و عالی شوند از دو صفت «أکثر» (بیشتر/ترین) و « أقل» (کم تر/ترین) استفاده می کنیم مثل            « فرحان» (خوشحال)  و « مِتأسّف» (غمگین – متاثر)

دقت داشته باشید این نوع قاعده برای صفت تفضیلی می باشد.

إنتی فرحانة ولکن آنی أکثر فرحان منّچ.    (تو خوشحالی اما من بیشتر از تو خوشحال هستم.)

آنی أقل مِتأسّف منهم.                (من از آنها کمتر ناراحت هستم.)

میوه ها در لهجه عراقی

میوه ها «فواکه»

تفّاح(tffah)»»»»»»» سیب

مشمش(mishmish)»»» زرد آلو

موز(mooz)»»»»»»»موز

توت اسود(toot aswad)»»»»»»توت سیاه

بطّیخ(battiikh)»»»»»»»»طالبی

کرز(karaz)»»»»»»گیلاس

جوز هند(jooz hind)»»»»»»نارگیل

تَمُر(tamur)»»»»»»»»خرما

تین(tiin)»»»»»»»»انجیر

عنب(9inab)»»»»»»»انگور

بطّیخ اصفر(battiikh asfar)»»»»»خربزه

کیوی(kiwi)»»»»»»»»»کیوی

لوز (looz)  »»»»»»» بادام

لیمون(liimoon)»»»»»»»لیمو شیرین

کِلـِس(kilis)»»»»»»»»»لیمو ترش

لالنگی(laalingi)»»»»»»»نارنگی

مانجو(maanjo)»»»»»»»»انبه

خوخ مرکب (khookh imrakkab)»»»» شلیل

پرتقال(portoghal)»»»»»»»»پرتقال

خوخ (khookh)»»»»»»»»»هلو

عرموط(9armuut)»»»»»»» گلابی

أناناس(ananaas)»»»»»»»آناناس

فِستِق(fistigh)»»»»»»»»پسته

عنجاص(9injaas)»»»»»» آلو

رمّان(rummaan)»»»»»»»»انار

زبیب(zabiib)»»»»»»»»»»کشمش

چِلَک-شِلّیک(chilak-shilleek)»»»»»»»توت فرنگی

رگـّـی(raggi)»»»»»»»»»»»هندوانه

البته توجه داشته باشید این میوه ها به لهجه عراقی معرفی شده اند پس سعی کنید که معادل فصیح آنها را هم بیاموزید.

مکالمه عراقی در بازار